«...Σώζεται άλλο ένα τζαμί του δέκατου πέμπτου αιώνα εξίσου
εντυπωσιακό (με το τζαμί του Χαμζά Μπέη) σε μέγεθος αλλά σε καλύτερη κατάσταση είναι το Αλατζά Ιμαρέτ, που ξεπροβάλλει από ένα χάσμα ανάμεσα σε σειρές μπετονένιες πολυκατοικίες, πάνω από τη στάση του λεωφορείου στην οδό Κασσάνδρου. Το συγκτότημα του Αλατζά Ιμαρέτ χρησίμευε ως σχολείο, χώρος προσευχής και αίθουσα διανομήςσυσσιτίου για τους φτωχούς, δείχνει πώς ξαναδούλεψαν οι Οθωμανοί μαστόροι παλιές μουσουλμανικές αρχιτεκτονικές μορφές στις περοχές όπου δεν υπήρχε παράδοση ισλαμικής αρχιτεκτονικής. Στον αρχέγονο αραβοπερσικό τύπο του μεντρεσέ ή θρησκευτικής σχολής, οι σπουδαστές και οι δάσκαλοι έκαναν τα μαθήματά τους σε δωμάτια διατεταγμένα γύρω από μιαν υπαίθρια αυλή. Οι Σελτζούκοι Τούρκοι προσάρμοσαν αυτό το μοντέλο στις δριμύτερες συνθήκες της κεντρικής Ανατολίας, στεγάζοντας την αυλή με τρούλο και προσθέτοντας συχνά ένα μικρό χώρο προσευχής στο πίσω
μέρος. Με τον καιρό, ο θολοσκέπαστος χώρος προσευχής μεγάλωσε κι άλλο κι έγινε ένα με το κύριο σώμα του κτηρίου-καταλήγοντας στο σχήμα που διάλεξε ο άγνωστος αρχιτέκονας του Αλατζά Ιμαρέτ. Μία μεγάλη ευρύχωρη στοά διατρέχει όλη την κύρια όψη και παρείχε άλλοτε καταφύγιο στους πρόσφυγες και τους ζητιάνους, αν και τώρα έχει εγκαταλειφθεί και γεμίσει με γκράφιτι. Ο πολύχρωμος μιναρές που ήταν στολισμένος με πέτρες σε ρομβοειδή μοτίβα κι είχε δώσει στο όλο κτίσματ’όνομά του (Αλατζά = χρωματιστός), έχει εκλείψει εδώ και χρόνια, αν και οι επισκέπτες της γειτονικής Βέροιας θα δουν έναν πολύ όμοιό του, μισογκρεμισμένο, σε μια
κάθετο του κεντρικού δρόμου. Ο τύπος αυτός μιναρέ ήταν ένας ύστατος ισχνός βαλκανικός απόηχος των πολυχροματικών πανδαισιώντου κεντροασιατικού και περσικού ισλάμ, που η επίδρασή του απλώθηκε,όπως επισημαίνει ο ιστορικός Μάκιελ Κιλ, από τις πόλεις της Μακεδονίαςστα δυτικά ως τις βόρειες ινδικές πεδιάδες και το Δρόμο του Μεταξιού στ’ανατολικά...»
Μark Mazower, Θεσσαλονίκη πόλη των φαντασμάτων,
εκδ. Αλεξάνδρεια 2006
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire