Νάσαχα σημαίνει αντιγράφω

Οι ιστορίες της ισλαμικής γραφής κουβαλάνε μαζί τους κάτι από παραμύθι.
Ο Ιμπν Μούκλα μια μεγάλη μορφή της αββασσιδικής Βαγδάτης του 9ου αιώνα, καλλιγράφος αλλά και τρεις φορές βεζύρης, είναι αυτός που έφτιαξε τους κανόνες για τις έξι πολύ βασικές γραφές Tawqi, Riqa’, Muhaqqaq, Rayhani, Thoulouth και Naskh. Ο ποιητής Ιμπν Αλ-Ζαρίζι τον 10ο αιώνα παρομοίαζε την εμπνευσμένη τέχνη του Ιμπν Μούκλα με αυτήν της μέλισσας όταν φτιάχνει την κερήθρα της.

Έναν αιώνα αργότερα έρχεται η σειρά του Ιμπν Αλ Μπαουάμπ να τελειοποιήσει τους κανόνες των αναλογιών al-Khatt al-Mansub, ενώ ο Γιακούτ Αλ-Μουστάσιμι τον 13ο αιώνα έδωσε στο γράμμα την πνευματική του διάσταση με την καλλιγραφία ως αρχιτεκτονική μορφή να στεγάζει την ψυχή του γράμματος.


Η γραφή Νασχ ή Νάσχι (Νaskh-Naskhi) μαζί με την Θουλούθ (Thoulouth) είναι αυτές που περισσότερο χρησιμοποιήθηκαν για την αντιγραφή των χειρόγραφων βιβλίων, επιστημονικών κειμένων και κρατικών εγράφων από τον καλλιγράφο- αντιγραφέα. Νάσαχα σημαίνει στα αραβικά αντιγράφω και η Νάσχι είναι η κατ’ εξοχήν γραφή της αντιγραφής. Απλή και ρέουσα η Νάσχι έτρεχε γρήγορα πάνω στο χαρτί κάνοντας όχι μόνο πιο εύκολη την αντιγραφή, αλλά και την ανάγνωση, αφού η καθαρότητά της την κάνει εύκολα αναγνώσιμη.

Η Οθωμανική αυλή τον 15ο αιώνα υποστήριξε την γραφή Νάσχι ως την πιό αρμόζουσα για την αντιγραφή του Κορανίου ονομάζοντάς την khadim al- Qur’an, υπηρέτη του Κορανίου. Από τα ωραιότερα δείγματα αυτής της γραφής είναι αυτά του Kadiasker Mustafa Izzet Efendi και του Mehmed Sevki Efendi στην Κωνσταντινούπολη του 19o αιώνα.


Σήμερα ή γραφή Νάσχ είναι ελεύθερη να αντιγράφει ακόμα και ηλεκτρονικά και να ερμηνεύει προσωπικές καλλιτεχνικές ανησυχίες, αφού πλέον ανήκει περισσότερο στον τομέα της Τέχνης, μεταφέροντας συγχρόνως μια μακρόχρονη ιστορία και παράδοση.

Ειρήνη Γκόνου

Από τα "Κεφάλαια αραβικής γραφής και καλλιγραφίας"

Οι φωτογραφίες είναι του Mustafa Ja'far από την διεύθυνση:
http://arabigraphy.com/gallery/slide.html